Người cao tuổi thường xuyên rơi vào tình trạng cấp cứu do sức khỏe yếu. Khi đó sơ cứu cho người cao đúng cách, bệnh sẽ tạm ổn định và hỗ trợ cho điều trị sau này.
Những bệnh cấp cứu hay gặp ở người già
Bệnh về tim mạch: tai biến mạch máu não, tai biến mạch vành tim, biến chứng của bệnh tăng huyết áp, huyết áp thấp suy tim cấp.
Bệnh về tiêu hóa: chảy máu trong hoặc nôn ra máu (do loét dạ dày, ung thư), ngộ độc thức ăn, nước uống (nhiễm độc cấp, rượu…), đau bụng cấp (do bệnh dạ dày, gan mật, tắc ruột, viêm tụy cấp), tiêu chảy cấp (do nhiễm khuẩn, nhiễm độc), dị vật thực quản (do nuốt vật rắn, hóc xương, răng giả).
Bệnh phổi- hô hấp: viêm phổi cấp, cơn hen phế quản cấp tính, ho ra máu (do giãn phế quản, lao phổi, ung thư phế quản, do bệnh tim, bệnh máu): tắc thở do trào tắc (nôn mửa nhiều trào tắc khí quản).
Bệnh tâm thần kinh: cơn kích động, cơn động kinh, hôn mê, liệt (do trung ương hay ngoại vi), rối loạn tiền đình nặng.
Ngoài ra còn gặp những chấn thương do: chảy máu, gãy xương, sai khớp, tổn thương não tủy, choáng và các tai nạn khác như: hôn mê do đái tháo đường, ngộ độc thuốc, ngộ độc khí đốt (bếp gas), đuối nước, bỏng (lửa, axít, kiềm).
Những điều cần làm:
- Bình tĩnh đặt người bệnh nằm yên tĩnh ngay tại chỗ, nới bớt thắt lưng, quần áo, tránh để lạnh quá hay nóng quá. Nếu người bệnh còn tỉnh, nên động viên họ yên tâm, đừng quá hoảng sợ.
- Tìm mọi cách gọi nhân viên y tế đến trong thời gian nhanh nhất để xử lý đúng và kịp thời.
- Nếu bị chấn thương gây chảy máu nhiều, tạm thời dùng băng ép hoặc đặt ga rô cầm máu ngay sát trên chỗ tổn thương. Nếu có gãy xương, đặt nạn nhân nằm bất động hoặc buộc nẹp tạm thời ở tay chân…
- Nếu có điều kiện nên đếm mạch, đo huyết áp và nhiệt độ, dùng đèn pin khám phản xạ đồng tử (nếu giãn to là tiên lượng xấu).
- Hô hấp nhân tạo và xoa bóp tim ngoài lồng ngực khi nạn nhân ngưng thở và ngưng tim.
- Đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất trong trường hợp nhân viên y tế khó đến kịp, đảm bảo vận chuyển đúng cách. Những điều không được làm
Những điều không được làm
Vội vàng xoa bóp tim ngoài lồng ngực hoặc hô hấp nhân tạo khi chưa có chỉ định.
- Hoảng hốt, di chuyển bệnh nhân không đúng cách hoặc vội vã cõng, vác người bệnh chạy chỗ này chỗ khác.
- Tiêm hay cho uống thuốc khi chưa rõ bệnh, chưa có chỉ định của thầy thuốc.
- Tập trung đông người gây ồn ào, ngột ngạt làm người bệnh thêm hoảng sợ.
- Để bệnh nhân bị lạnh quá hoặc nóng quá.